
Najdroższą przyprawę świata udomowili Grecy, a nie Persowie
19 kwietnia 2022, 12:49Najdroższa przyprawa świata, szafran, jest uprawiana od ponad 3000 lat. Uprawiano ją w Grecji, Persji i innych krajach basenu Morza Śródziemnego. Obecnie 90% światowej produkcji pochodzi z Iranu. Nic też dziwnego, że Iran – czyli dawna Persja – jest uważany za najbardziej prawdopodobne miejsce udomowienia szafranu uprawnego (Crocus sativus), zwanego też krokusem uprawnym. Jednak najnowsze badania wskazują, że roślinę tę po raz pierwszy udomowiono w starożytnej Grecji.

Najstarsze dowody archeologiczne na używanie opium pochodzą z Izraela
21 września 2022, 09:56Izraelska Służba Starożytności, Uniwersytet w Tel Awiwie oraz Instytut Nauki im. Weizmanna znalazły najstarsze ślady używania opium przez ludzi. Ślady alkaloidów opioidowych oraz produktów ich rozkładu zidentyfikowano w naczyniach znalezionych w pochówkach na stanowisku Tel Yehud. Odkrycie na nowo ożywi trwającą od dziesięcioleci dyskusję na temat funkcji i handlu opium na starożytnym Bliskim Wschodzie.

Petycja o ułaskawienie Alana Turinga
7 grudnia 2011, 12:34Na stronach brytyjskiego rządu pojawiła się petycja w sprawie ułaskawienia pioniera informatyki Alana Turinga. Wybitny matematyk został w 1952 roku skazany za dopuszczenie się „rażącej nieprzyzwoitości". Turing był homoseksualistą, a w tamtych czasach homoseksualizm był karany. Mając do wyboru terapię hormonalną lub więzienie, wybrał terapię.

Ponownie odnaleziona inskrypcja opisuje koniec epoki brązu i wyjaśnia historyczną zagadkę
11 października 2017, 09:02Ponownie odkryto najdłuższy ze znanych nam tekstów końca epoki brązu. Znaleziony z 1878 roku napis opisuje inwazję Ludów Morza na państwo Hetytów. Mamy więc tutaj do czynienia z opisem końca epoki brązu i jednocześnie z rozwiązaniem zagadki dotyczącej wydarzeń sprzed 3000 lat w basenie Morza Śródziemnego i pochodzenia Ludów Morza.

Archeolog-amator odkrył miejsce bitwy Rzymian z Retami
2 listopada 2021, 17:05Szwajcarski archeolog-amator dowiódł, że nie zawsze warto słuchać profesjonalistów. W regionie Bündner Surses ostatnie rzymskie artefakty znaleziono przed około 20 laty i eksperci twierdzili, że nic więcej się nie znajdzie. Lucas Schmidt uznał, że nie mają racji i postanowił spróbować szczęścia. A owocem jego uporu jest odnalezienie setek artefaktów z miejsca bitwy, jaka rozegrała się pomiędzy Rzymianami a Retami około 15 roku p.n.e.

Platforma Crowdsourcing Romeyka ma zachować język stanowiący pomost do starożytności
3 kwietnia 2024, 13:33Uruchomiona właśnie platforma crowdsourcingowa ma za zadanie uratować przed zagładą wyjątkowy język – pontyjski, zwany przez jego użytkowników ρωμαικά, czyli „rzymski”. Przymiotnik „rzymski” nie jest tutaj przypadkowy, gdyż jest to język, który stanowi pomost pomiędzy czasami współczesnymi, a greką, którą mówiono w cesarstwie wschodniorzymskim, zwanym przez nas Cesarstwem Bizantyńskim. Jednak jest to nazwa stworzona przez historiografię nowożytną. Sami mieszkańcy tego państwa zwali je Cesarstwem Rzymian. I właśnie z jego mieszkańcami i językiem łączy nas język pontyjski.

Kapliczka pomoże ustalić, kiedy urodził się Budda?
26 listopada 2013, 11:53Podczas wykopalisk prowadzonych w Lumbini, miejscu narodzenia Buddy, archeolodzy odkryli pozostałości najstarszej kapliczki buddyjskiej świata. Na pochodzącą z VI w. p.n.e. strukturę z belek natrafiono pod dzisiejszą Świątynią Mai Devi.

Archeolodzy znaleźli cztery nietknięte ptasie jajka użyte w rzymskim rytuale. Rozbili 3 z nich
6 grudnia 2019, 18:25Archeolodzy pracujący we Fleet Marston, w pobliżu dawnej rzymskiej osady, odkryli liczne niezwykłe artefakty sprzed 1700 lat. Zachowały się wśród nich cztery jajka, które zostały tu złożone prawdopodobnie w ramach rytuału płodności. Niestety, podczas próby wydobycia jajek trzy z nich zostały rozbite.

Kopali okopy, znaleźli amfory. Obrońcy Odessy dokonali odkrycia archeologicznego
17 maja 2022, 09:24Ukraińscy żołnierze ze 126. brygady obrony terytorialnej miasta Odessa dokonali... odkrycia archeologicznego. Podczas kopania okopów mających bronić miasta przed rosyjskim atakiem, obrońcy Odessy trafili na amfory.

Im większe miasto, tym większe nierówności społeczne. Tak dzisiaj, jak i w starożytności
7 marca 2025, 13:22Im więcej ludzi mieszka w mieście, tym bogatsza jest jego elita i tym większe nierówności społeczne, informują naukowcy z Instytutu Geoantropologii im. Maxa Plancka (MPI-GEA). Uczeni odkryli istnienie tego typu korelacji zarówno w miastach starożytnego Rzymu, jak i we wspólczesnych metropoliach. A wyniki ich analizy sugerują, że nierówności są wpisane w samo środowisko miejskie oraz proces rozrastania się miasta, niezależnie od kultury czy okresu historycznego.